Citaten week 1

Ik geloof, dat ik het maar zal doen: ’s morgens voor het begin van het werk een half uurtje ‘naar binnen slaan’, luisteren naar wat er binnen in mij zit. ‘Sich versenken’. Je kunt het ook mediteren noemen. Maar van dat woord ben ik nog een beetje griezelig. Maar waarom eigenlijk niet? Een stil half uur in je zelf. Het is niet genoeg alleen maar je armen en benen en alle andere spieren te bewegen, ’s morgens in de badkamer. De mens is lichaam en geest.
En zo’n half uur gymnastiek en een half uur ‘meditatie’ kunnen samen een breed fundament van rust en geconcentreerdheid leggen voor de hele dag.
Maar het is niet zo eenvoudig; zo’n ‘stille Stunde’. Dat wil geleerd worden. Alle kleinmenselijke rommel en franje zou dan moeten worden weggevaagd vanbinnen. Er is per slot altijd zo’n hoop onrust voor niks in zo’n klein hoofd. Verruimende en bevrijdende gevoelens en gedachten zijn er ook wel, maar de rommel is er altijd doorheen. En laat dat dan het doel zijn van dat mediteren: dat je van binnen één grote, ruime vlakte wordt, zonder het geniepige struikgewas, dat het uitzicht belemmert. Dat er dus iets van ‘God’ in je komt, zoals er in de Negende van Beethoven iets van ‘God’ is. Dat er ook iets van ‘Liefde’ in je komt, niet zo’n luxe-liefde van een half uurtje, waar je heerlijk in zwelgt, trots op je eigen verheven gevoelens,
maar liefde, waar je iets mee kunt doen in de kleine dagelijkse praktijk.

Etty Hillesum, dagboek, 8 juni 1941, zondagmorgen, half tien.

Eens kwam een oude dame bij de metropoliet Anthony klagen, dat zij ondanks veelvuldig bidden nooit enig gevoel van Gods tegenwoordigheid had. De metropoliet gaf haar de raad de eerstkomende weken in het geheel niet te bidden, maar eenvoudig een kwartier te gaan zitten, acht te slaan op de vrede in haar kamer en zich daarover te verheugen en dan voor het aangezicht van God wat te gaan zitten breien.
Na enige tijd kwam zij terug en vertelde: “Het is heel merkwaardig. Als ik tot God bid, beter gezegd als ik tot Hem spreek, voel ik niets, maar als ik stil zit, tegenover Hem, dan voel ik mij door Zijn aanwezigheid omhuld.”

Anselm Grün, uit: Gebed als ontmoeting.

Citaten week 2

Deze vijf minuten zijn nog van mij. Ik voel me hier, aan dit grote, zwarte vlak van m’n bureau, als op een eenzaam eiland. En wat doet het er toe of ik een bladzij meer of minder van een boek bestudeer? Als je maar beluistert het eigen ritme wat er in je is en volgens dat ritme probeert te leven. Beluisteren, wat er opstijgt uit je zelf. Veel wat je doet is toch imitatie of ingebeelde plicht of valse voorstelling van hoe een mens moet zijn. De enige zekerheid hoe je moet leven en wat je moet doen, kan toch alleen maar opstijgen uit die bronnen, die daar bij jezelf in de diepte borrelen. En ik zeg het nu heel ootmoedig en dankbaar en ik meen het eerlijk, al weet ik dat ik weer opstandig en prikkelbaar zal worden: Mijn God, ik dank je er voor, dat je me zo geschapen hebt, als ik ben. Ik dank je er voor, dat ik zo vol van wijsheid mag zijn soms, die wijdheid is toch niets anders dan een vervuld zijn van jou. Ik beloof je, dat mijn hele leven een streven zal zijn om tot die schone harmonie te komen en ook tot die deemoed en werkelijke liefde, waartoe ik de mogelijkheid in mijn beste momenten in mij voel.

Etty Hillesum, dagboek, 12 december 1941.

Bidden is je handen openen voor God. Het is een langzaam opgeven van de krampachtigheid waarmee je je handen dichtgeknepen hield én een toenemende bereidheid je bestaan te aanvaarden, niet als een bezit dat verdedigd, maar als een gave, die ontvangen moet worden.
Bidden is daarom allereerst een levenshouding, die je in staat stelt te midden van deze wereld een stilte te vinden, waarin je ontvankelijk wordt voor de beloften van God en hoop vindt voor jezelf, je medemens en de gemeenschap, waarin je staat. Biddend ervaar je God in een zachte bries, in de nood en vreugde van je medemens, in de eenzaamheid van je eigen hart.

Henri Nouwen, uit: ‘Met open handen’.

Citaten week 3

De jasmijn achter mijn huis is nu helemaal verwoest door de regens en stormen der laatste dagen, haar witte bloesems drijven verstrooid in de modderige zwarte plassen op het lage dak der garage.
Maar ergens in mij bloeit die jasmijn ongestoord verder, net zo uitbundig en teder als ze altijd gebloeid heeft. En ze verspreidt haar geuren rond de woning waar jij huist, mijn God. Je ziet, ik zorg goed voor je. Ik breng je niet alleen mijn tranen en bange vermoedens, ik breng je op deze
stormachtige, grauwe zondagochtend zelfs geurende jasmijn. En ik zal je alle bloemen brengen, die ik op mijn wegen tegenkom, mijn God, en werkelijk, dat zijn er heel vele. Je zult het heus zo goed mogelijk bij mij hebben.

Etty Hillesum, nagelaten geschriften.

In Uw liefdesstroom wil ik gaan staan, open en ontvankelijk,
opdat ik de liefde kan weerschijnen die tot mij komt en in mij openbloeit.

Stil wil ik worden, opdat ik in de stilte Uw stem kan horen
en in de leegte kan zien wat U als richtinggevend beeld mij schenkt.

Stil wil ik worden, loskomen van mijzelf,
mijzelf vergeten opdat mijn aandacht zich kan richten op U.

Wilt U de kracht zijn die mij helpt om stil te worden.
Laat uw kracht mij ruimhartig maken zodat ik mijzelf vergeet
en laat mij voorbij de woorden, voorbij het denken,
de heilige stilte vinden mogen
waar Uw liefdesstroom mij vinden kan,
mij raken en omhullen en in mij vloeien kan.

Anoniem.

Citaten week 4

God, neem me aan Uw hand, ik zal braaf meegaan, zonder veel verzet.
Ik zal me aan niets onttrekken van alles wat in dit leven op me aanstormt.
Ik zal het naar beste krachten verwerken. Maar geef mij af en toe een ogenblik van rust.
Ik zal ook niet meer denken in mijn onnozelheid, dat die vrede, als die over me komt, eeuwig is.
Ik zal ook aanvaarden de onrust en de strijd die er dan weer komen.
Ik ben graag in de warmte en in de veiligheid, maar zal ook niet opstandig worden
als ik de kou in ga, als het dan maar aan Uw hand is.

Etty Hillesum, dagboek.

Welnu, het eerste dat ik met u zou willen delen is nou net de vreugde dat we Jezus als leraar
en als model voor ons leven hebben. Laten we naar Hem kijken. Dat geeft ons zoveel kracht en troost in onze zwakheden, in onze ellende en in onze moeilijkheden. Als we naar Jezus kijken kiezen we de weg van de nederige dienstbaarheid. Jezus is de weg en een weg dient om op te lopen en te volgen…….. We kunnen Jezus niet volgen op de weg van de liefde tenzij we eerst anderen liefhebben, tenzij we onszelf dwingen om samen te werken, elkaar te begrijpen en te vergeven. Tenzij we onze eigen grenzen en fouten erkennen. We moeten werken van barmhartigheid doen en met barmhartigheid. We moeten er met ons hart inzitten. Werken van liefdadigheid met liefde doen, met tederheid en altijd in nederigheid……..

Paus Franciscus.

Citaten week 5

Het was vannacht weer zo goed en vertrouwd in mijn eenzame, smalle bed. Ik heb God weer gedankt, niet voor het warme bed en voor de erwtensoep, maar daarvoor, dat hij weer in mij wonen wilde. Ik dank nooit voor de goede aardse dingen die ik van hem krijg en ik zal ook niet in opstand komen tegen hem als ik ze niet meer krijg. Het staat me tegen te danken voor iets dat zovelen niet hebben. Het is nu eenmaal nog slecht gesteld met de verdeling der aardse goederen op onze onvolmaakte aarde. En het lijkt me een toeval of je bij de zatten of bij de hongerigen terecht bent gekomen. En ik zal nooit kunnen danken voor mijn dagelijkse brood, als ik weet dat zovelen dat dagelijkse brood niet hebben. Maar: wanneer ik het dagelijkse brood ook niet heb, dan hoop ik toch te danken. Voor iets anders. Daarvoor dat God in mij is. En dat heeft niets te maken met of je wel of niet doorvoed bent. Tenminste, dat zeg ik nu, aan m’n warme kachel na een behoorlijk ontbijt.

Etty Hillesum: dagboek, 23 januari 1942.

Moge je altijd God toebehoren in dit sterfelijke leven, hem oprecht dienend en volgend, terwijl hij zijn kruis draagt; en moge je hem toebehoren in het eeuwige leven, terwijl je hem met heel het hemelse hof voor altijd zegent. Onze ziel kent geen groter goed dan God toe te behoren en het is haar grootste goed enkel hem toe te behoren. Wie alleen God toebehoort kent geen verdriet, tenzij dat van hem te hebben beledigd, maar die droefheid verandert snel in diepe en toch rustige nederigheid en onderwerping. En zij richt zich snel weer op in het kalme en volmaakte vertrouwen in de goddelijke goedheid. Ze wordt noch kwaad op zichzelf noch terneergeslagen.

St. Franciscus van Sales

Citaten week 6

Deze ochtend is voor mij. En nu ik me dwing om rustig neer te zitten
voor dit schrift en bij mezelf, nu merk ik weer hoeveel moeite dat
eigenlijk nog kost, door hoeveel onrust en ongeduld men steeds beheerst
wordt. Het excuus is altijd: ik heb geen tijd, ik heb het te druk.
Maar het is toch eigenlijk de eigen onrust. De stilte niet laten uitgroeien
tot haar wijdste omvang, maar al tevreden zijn met de korte momenten
van rust en zelfinkeer, die weliswaar steeds meer door mijn dagelijkse
leven heen geweven raken. Maar ik struikel toch nog steeds over die
kleine pauzes van stilte, uit puur ongeduld, en ben veel te gauw tevreden
en denk dat ik in mezelf ‘hineinhöre’. Maar nu ik me na weken weer
dwing te zeggen: deze ochtend is helemaal voor mij, nu merk ik weer
hoeveel ongeduld en hoe zeer een ‘in den Tag hineinleben’ er nog steeds
in mij is.

Etty Hillesum: dagboek. 20 februari 1942.

Hoe laat je de vreugde van het Evangelie groeien en laat je ze dieper wortel schieten in onze levens? Jezus geeft het antwoord.
Hij zei eertijds tot zijn leerlingen en Hij zegt het nu tegen ons: ‘Ga op pad, Verkondig!’ De vreugde van het Evangelie is iets dat ervaren moet worden, iets dat alleen maar gekend en geleefd kan worden door het weg te geven, door onszelf weg te geven. De geest van de wereld houdt ons voor, te zijn zoals alle anderen, om genoegen te nemen met wat gemakkelijk gaat. Jezus zei: ‘Ga en verkondig het Goede Nieuws aan iedereen’. Ga en omarm het leven zoals het is, en niet zoals je vindt dat het zou moeten zijn. Ga naar de hoofdstraten en zijstraten om onbevreesd het Goede Nieuws te verkondigen, onbevooroordeeld, zonder gevoelens van superioriteit of neerbuigend. Verkondig het allen die de vreugde om te leven verloren hebben. Ga en verkondig de barmhartige omhelzing door de Vader. Ga naar hen die belast zijn met pijn en mislukking, die het gevoel hebben dat hun leven leeg is en verkondig de dwaasheid van een liefdevolle Vader die hen wil zalven met de olie van de hoop, de olie van de redding.

Paus Franciscus

Citaten week 7

Binnen in mij zit een heel diepe put en daarin zit God.
Soms kan ik er bij, maar vaker liggen er stenen en gruis voor die put:
Dan is God begraven.
Dus moet Hij weer opgegraven worden.
Ik stel mij voor dat er mensen zijn die bidden
met hun ogen naar de hemel geheven.
Die zoeken God buiten zich.
Er zijn er ook die het hoofd buigen en in de handen verbergen.
Ik denk dat zulke mensen God binnen in zich zoeken.

Etty Hillesum, dagboek.

Bidden is kijken zoals oude mensen,
die langdurig met elkaar getrouwd zijn,
naar elkaar kijken.
Er wordt nauwelijks veel gezegd.
Er zijn geen opvallende gebaren.
Elkaars aanwezigheid is voldoende.

Emile Gemmeke o.carm