In de lezingen van de advent hoor ik hoe de profeten vaak paradijselijke beelden schilderen. Vooral Jesaja is er een meester in. Toekomstmuziek, want de realiteit waarin die teksten gesproken werden, was vaak heel anders. De komende week wil ik leren zien met de ogen van de profeten. En daar gebed van maken. Doorheen de soms barre realiteit de aankondiging van een toekomst onderscheiden, zoals onze God die voor ogen staat. Dus niet: ‘Zie wat je zíet!’ Maar: ‘Zie wat je hóórt!’

Als leraar overkwam het mij geregeld – met name bij narigheid of heel erge gebeurtenissen – dat leerlingen (en collega’s!) mij vroegen: ‘Waar is God nou?’ In die vraag ligt een bepaald Godsbeeld besloten. Van oudsher wordt er verkondigd dat God oneindig goed is en het beste voor ons, mensen, wil. En dat Hij almachtig is. Dan kan het toch niet zijn dat Hij allerlei narigheid op ons dak stuurt?
Het antwoord, dat de Bijbelse profeten geven op die vraag, is dan wellicht verrassend. God is – in het verborgene – al bezig er iets aan te doen. Niet via spectaculaire wonderen. Niet buiten ons mensen om. Hij maakt juist gebruik van onze verbijstering: ‘Deze narigheid kan de bedoeling toch niet zijn?’ Dáár ontkiemt een nieuwe toekomst. Daar zie je nu wellicht nog niets van. Maar het is al te horen via de stem van je hart. Dus niet: ‘Zie wat je zíet’, maar ‘Zie wat je hóórt… en put daar troost en uithoudingsvermogen uit!’

Advent is een tijd van uitzien naar…; verwachting;…; verlangen. Een ideale tijd om mijn geloof te oefenen. Geloven is: ervan uitgaan dat wat ik hoop en geloof: dat het mogelijk is; wellicht nog niet nu, maar straks, later, ooit. Dat leer ik van de profeten.
Daar ligt een groot geheim verborgen. Jezus zegt: Vraag, en het zal je gegeven worden. Maar heel vaak is dat niet waar gebleken. Je vraagt om de genezing van een dierbare zieke, of om andere goede dingen: en ze gebeuren niet. Pijnlijke ervaring. Beproeving van mijn geloofsleven.
Waarom mijn gebed vaak niet wordt verhoord, weet ik niet. Maar wel is het mij duidelijk geworden dat het gebed zelf van onschatbare waarde is. Het hopen en geloven op een moment dat er nog niets te zien is van wat ik hoop en geloof. Het geheim van gebed is niet dat ik krijg wat ik verlang, maar dat ik in een wereld – die vaak heel andere dingen aanprijst – mijn gebed blijf volhouden en serieus nemen. Mijn gebed zelf, mijn hoop, mijn geloof: zij maken de wereld anders. Krijgen wat ik verlang, is een extra. Het gaat erom – zolang ik niet krijg wat ik verlang – dat ik ernaar blijf verlangen en erom blijf vragen. Dat verlangen en dat vragen: dat zijn de andere geluiden, de profetische signalen in de soms barre wereld om ons heen.

Dit thema lag al besloten in de afgelopen drie weken. Telkens zagen de profeten iets van God oplichten, waar een argeloos mens alleen maar afbraak, verval, ellende enz. zou zien. De laatste dagen vóór Kerstmis concentreren we ons op de lezingen uit het evangelie. En we trachten toe te zien met gelovige ogen, de ogen van de profeten.
Advent is een tijd van uitzien naar…; verwachting;…; verlangen. Een ideale tijd om mijn geloof te oefenen. Kijkend naar de wereld om mij heen en naar mijzelf, is er nog zoveel – om zo te zeggen – wat er te wensen overblijft. Wat ik wens en bid is misschien nog geen realiteit om mij heen, maar het is al in mijn verlangen, als een ideaal in de verte. De tijd van nu uithouden, mijn verlangen serieus nemen en daar naartoe werken: dat is geloven: ‘Zie wat je hóórt…!’ In je verlangen.
En door dat verlangen serieus te nemen en er mijn leven naar in te richten, ben ik – te midden van een wereld vaak vol verwarring – al een plekje waar die nieuwe toekomst van God ontkiemt, ontluikt, zijn koningschap aanbreekt.
Zo maken de gelovers, de verlangers, de uithouders, de hopers, de bidders een begin met een nieuwe wereld. Of beter: zo wórdt in die gelovers een nieuwe toekomst geboren.